بررسی امکان استفاده از باکتری های آنتاگونیست برای کنترل بیولوژیک بیماری پوسیدگی سفید سیر در شرایط آزمایشگاه و گلخانه

یکی از محصولات مهم استان همدان سیر (.allium sativum l) است که بیماری های قارچی مهمی آن را تهدید می کند. از جمله آنها می توان پوسیدگی سفید سیر ناشی ازsclerotium cepivorum.berk را نام برد. در این تحقیق، بعد از جداسازی بیمارگر از گیاهان آلوده، با آزمون اثبات بیماری زایی مناسب ترین جدایه برای مطالعات آزمایشگاهی و گلخانه ای انتخاب گردید. هم-چنین، به منظور کنترل زیستی این بیماری با باکتری های آنتاگونیست، 62 نمونه خاک به طور تصادفی از مزارع سیر استان همدان جمع آوری و با استفاده از روش های آزمایشگاهی از جمله رقیق سازی و کشت در محیط غذایی آگار غذائی 175 جدایه باکتری از آنها جداسازی گردید. پس از بررسی فعالیت آنتاگونیستی جدایه ها بر اساس تشکیل هاله بازدرندگی در آزمون چهار نقطه ای و آزمون کشت متقابل، 15 جدایه بر اساس درصد بازدارندگی جداسازی شدند. جدایه ها بر اساس واکنش گرم، آزمون رشد هوازی/ بی هوازی، تشکیل اسپور و عدم رشد بر روی محیط کشت kb، به عنوان جنس باسیلوس شناخته شده و گونه های bacillus subtilis, b. megaterium, b. cereus, b. circulans شناسایی گردید. جدایه ها در آزمون ترکیبات فرار و تولید ترکیبات خارج سلولی باعث جلوگیری از رشد میسلیومی قارچ شدند. هیچ کدام ازجدایه ها نتوانستند سیانید هیدروژن تولید کنند و در آزمون تولید پروتئاز نیزجدایه ها اثر متفاوتی نشان دادند. در آزمون های گلخانه ای اثر باکتری های آنتاگونیست، به دو روش آغشته سازی خاک و آغشته سازی غده بر روی شدت بیماری، وقوع بیماری و فاکتورهای رشدی گیاه میزبان مورد ارزیابی قرار گرفت. در نتیجه در بررسی تیمار آغشته سازی غده، از بین باکتری های آنتاگونیست جدایه های b12, b21, b40, b93, b5, b15,b3 و در تیمار خاک همزمان باکاشت سیر، جدایه های b12, b21 و در تیمارخاک با دوبرگی شدن گیاهچه های سیر، جدایه b12 به طور معنی داری باعث کاهش شدت بیماری نسبت به شاهد آلوده شدند. در بررسی تیمار باکتری های آنتاگونیست بر روی فاکتورهای رشدی گیاه میزبان، اثرات متفاوتی دیده شد.